Ministarstvo kulture i turizma Republike Turske i Turska agencija za promociju i razvoj turizma (TGA) prezentirali su, nizom aktivnosti od 21. do 27. septembra, projekt 'Kamena brda', koji ima za cilj prezentirati podneblje na kojem se dogodila promjena u ljudskoj historiji i velika transformacija od načina života lovaca i sakupljača ka poljoprivredi.

U okviru programa, akademici i istraživači iz Turske i cijelog svijeta sastali su se u Şanlıurfi 23. septembra, na simpoziju 'Odraz neolita u svijetu'.

Projekt 'Kamena brda' uključuje arheološke iskopine i istraživanja provedena u sedam oblasti Göbeklitepe, Karahantepe, Gürcütepe, Sayburç, Çakmaktepe, Sefertepe i Yeni Mahalle. Sva iskopavanja vrše naučni odbori i Uprava muzeja Şanlıurfa, pod rukovodstvom Generalne direkcije za kulturna dobra i muzeja Ministarstva kulture i turizma Republike Turske.

Tokom posjete privremeno otvorenom arheološkom nalazištu u Karahantepeu, ministar kulture i turizma Republike Turske Mehmet Nuri Ersoy naglasio je da nalazišta i njihova iskopavanja otkrivaju važan doprinos Anadolije historiji čovječanstva.

- U narednim danima će početi iskopavanja u humkama naselja Ayanlar, Joğunburç, Harbetsuvan, Kurttepesi i Taşlıtepe, kao dio prve faze neolitskog istraživačkog projekta Şanlıurfa, koji će se realizirati od 2021. do 2024. godine. Geomagnetna i radarska mjerenja koja prodiru u zemlju već su provedena u nekim od tih područja, a ta mjerenja će se nastaviti paralelno sa iskopavanjima. To je značajan projekt sa izuzetnim sadržajem i impresivnim rezultatima - izjavio je ministar Ersoy.

- Kao ministarstvo, odgovorni smo za taj projekt, zajedno sa našim partnerima. Planirana je saradnja sa 12 institucija i organizacija, uključujući osam univerziteta u Turskoj. U tom okviru, potpisani su protokoli o direktnoj saradnji Univerziteta u Istanbulu, Univerziteta Harran i Univerziteta Bilim u Ankari. Uključili smo i osam univerziteta iz pet različitih država, te četiri međunarodne akademije, institute i muzeje u projektu istraživanja neolitskog doba Şanlıurfa, uspostavljajući široku međunarodnu saradnju sa Japanom, Rusijom, Nemačkom, Velikom Britanijom i Francuskom - kazao je. 

Region Şanlıurfa je mjesto prvih primjera organizovanog rada i specijalizacije u historiji civilizacije. Između 2021. i 2024. godine iskopavanja će se vršiti na ukupno 12 lokacija, uključujući Karahantepe, lokaciju sa više od 250 blokova megalita u obliku slova T, sličnih onima koji se nalaze na UNESCO-voj listi svjetske baštine, lokalitetu Göbeklitepe. Vjeruje se da će nalazi tih iskopavanja dati značajan i dalekosežan doprinos našem poznavanju čovječanstva u prahistorijsko doba, uključujući njihov svakodnevni život i rituale. Procjenjuje se da u Šanliurfi postoji nekoliko lokaliteta, sličnih Göbeklitepeu, koji odražavaju rane faze neolitskog doba.

Nedavni nalazi iz iskopavanja u Karahantepeu dio su izložbe 'Karahantepe i čovječanstvo u neolitu' u Arheološkom muzeju Şanlıurfa, koja je otvorena 23. septembra 2021. godine tokom lansiranja projekta 'Kamena brda'.

Na lokalitetima projekta 'Kamena brda', koji se smatra početkom tranzicije skloništa u kuće prije 12.000 godina i u kojem su nastala sela, formiralo se slojevito društvo i razvila sposobnost obavljanja osnovne trgovine. Smatra se da su monumentalne megalitske građevine na tom području bile zajednički prostori za okupljanje.

Međunarodni Svjetski neolitski kongres, koji će biti održan 2023. godine, u okviru projekta istraživanja neolitskog doba, uključivat će brojne naučne sesije i prikazat će jedinstvena kulturna blaga Şanlıurfe iz neolitskog doba.