Na krajnjem jugu Bosne i Hercegovine nalazi se grad Trebinje podno planine Leotara, na 273 metra nadmorske visine. Klima je mediteranska. 260 dana u godini je sunčano, relativna vlažnost i oblačnost je mala. I vegetacija je mediteranska: šipak, smokva, maslina, vinova loza i ljekovito bilje. Prema nekim istraživanjima Trebinje se danas smatra i jednim od najpoželjnijih mjesta za život u regionu. U blizini je Jadranskog mora te atraktivnih primorskih gradova poput Dubrovnika u Hrvatskoj i Herceg Novog u Crnoj Gori.

Osim toga, mnoštvo je prirodnih, kulturnih i istorijskih vrijednosti, turističkih i avanturističkih sadržaja koji privlače stanovnike Bosne i Hercegovine ali i regije u ovaj grad i njegovu okolicu na aktivan i pasivan odmor.

 Trebinje se okitio Decanteovim nagradama za kvalitetna vina a u njemu živi i radi jedina bh. žena vinar i somelijer  Milica Anđelić, direktorica trebinjske Vinarije "Anđelić".

Ovo je priča za sve one koji prolaze kroz grad do nekih drugih destinacija- preporuka  da se zadrže u njemu i upoznaju ga. Priča je i za one koji žele otkrivati i upoznati nove destinacije- da ga obavezno posjete.  Jer, Trebinje je za sve, i putnike namjernike i turiste i avanturiste, i sportiste  i vjernike i nejvernike. Zašto- uvjerite se i sami! 

Da krenemo od visina, onih planinskih.

ZA LJUBITELJE PRIRODE, BICIKLISTE, PLANINARE 

Igor Škero je iz planinarskog društva " Vučiji zub" koje je i jedino planinarsko društvo u ovom gradu. Osnovani su 2007. godine i imali su težak zadatak da pokrenu planinarstvo u Trebinju te da vrate stari sjaj koji su nekad imala planinarska društva u Trebinju ugašena tokom rata u Bosni i Hercegovini. 

Mnogo su radili od osnivanja, markirali čak 130 kilometara planinarskih staza od toga 11 u samoj okolini Trebinja, jednu na planini Bjelasnici prema Ljubinju i mnogo staza na planini Orjen koja je i njihova matična planina. Upravo je ovo društvo i dobilo naziv prema jednom od vrhova na planini koji se nalazi na 1802 metara nadmorske visine.

- Planina Orjen je prošle godine proglašena i Parkom prirode u Republici Srpskoj. Radi se o zaštićenom području i jednom, na našu sreću i sreću ljubitelja prirode ogromnom turističkom proizvodu  koji tek treba da pokaže ono što može- prije svega to je jedan rasadnik biljnih i životinjskih vrsta, endemskih vrsta. Radost je velika za biologe koji posjećuju Orijen često- 2004. je otkrivena nova biljna  vrsta. Orjen krije mnogo toga- s ponosom priča Škero.

Zanimljivo je i da ovo PD tokom godine organizuje tri manifestacije, „Trebinje vertikal- trka u kamenu“ vertikalni kilometar- trka dužine 5.200 km s tim da se 960 metara penje u vis. Druga je biciklistička MTB trka pod nazivom „Za sirac sira“- nagrada je kolut sira- autentični proizvod sa okolnih sela. Ove godine je jubilarni 10-ti put utrke s tim da sada ta trka ulazi i za bodovanje za državno prvenstvo BiH. Treća manifestacija je uspon na Vučiji zub i vrhove Orijena u oktobru mjesecu gdje se okupe više stotina planinara iz cijelog regiona i penju se na najmanje dva vrha.

Najbitnije je da privlačimo ljude u Trebinje, ističe Škero.

- Kada se vidi ovaj krš na Leotaru svi misle da je takav teren svugdje. Međutim, kad dođete na Orijen, mnogi se iznenade. Ono što sretnete gore su, bukvalno, prašume bukve, Orjen je takođe bogato stanište endemskog bora munike- našli smo jednu  650 godina staru, a sigurno ima i starijih primjeraka. Mnogo je glečerskih dolova, jedino što nedostaje je voda, nema riječnih tokova u samoj planini ali imamo dva kanjona u samom podnožju planine Orjen, to je kanjon Sušice koja je u parku prirode i kanjon rijeke Trebišnjice- kaže Škero.

PD Vučiji zub ima oko 100-tinjak članova.  Prave i planinarski dom koji je u ratu bio potpuno ruiniran  i u zadnje tri godine su intenzivno u radovima njegove izgradnje. Očekuju da će za mjesec dana imati prve smještajne kapacitete-  24 ležaja a kad se sve završi 60 i to će biti polazna tačka za sve planinarske staze na planini Orjen.

Važno je spomenuti i da kroz Trebinje prolazi Via Dinarika-  Plava Dinarika staza .

VODENE RADOSTI U GRADU SUNCA

Kad obožavate kupanje uz raznorazne sadržaje za zabavu, sport i rekreaciju i kada vam je preko glave čekanja na granici za neku od morskih destinacija, najbolje vam je da dođete u Grad Sunca gdje se nalazi  najveći aqua park na Balkanu „Sunčana vrela”!

Tu je i luksuzni hotel „SL Panorama“, sportsko-rekreativni objekat „SL Olimp” (sa zatvorenim bazenom, teretanom, multifunkcionalnom dvoranom, otvorenim i zatvorenim terenima za fudbal, košarku, odbojku i tenis), wellness i spa centar „Galija”, etno selo „Etno selo i Varoš čaršija” sa  restoranom u autentičnom duhu i istom takvom gastronomskom ponudom, dječji park „Dino Park”, apartmansko naselje „Bijeli grad”, auto-kamp i koloseum.   

Ovaj turistički dragulj Bosne i Hercegovine sa površinom od 80 ha  nalazi se  samo pet kilometara od centra Trebinja.

„ Mjesto koje spaja šarm tradicije i modernog, Grad Sunca  svojom ljepotom i bogatim sadržajem poziva sve da se opuste i prepuste njegovim čarima. Grad Sunca nudi više načina za uživanje, zabavu i odmor gdje trenuci provedeni sa porodicom i najdražim prijateljima postaju nezaboravne uspomene. Našu bogatu ponudu čine: udoban smještaj, restorani koji služe internacionalna i tradicionalna jela, spa i wellness centar, adrenalinski sadržaj u aqua parku, sportsko-rekreativni i dječiji sadržaji, uzbudljiv noćni život i mogućnost organizovanja manjih i većih korporativnih događaja, seminara, kao i organizacija vjenčanja“, poručuju iz Grada Sunca. 

Trenutni smještajni kapaciteti Trebinja s 25 hotela i gotovo 3000 ležajeva u stalnom su porastu. Zato i nije bilo tijesno svim posjetiocima i učesnicima ovogodišnje motorijade održane u junu na kojoj je, kažu, bilo više od 1500 motorista iz BiH i cijele regije.

Ekipa našeg portala bila je smještena u hotelu „ San“. Naš domaćin je Miodrag Mrdić, poznati sportista. Džudo sportom se počeo baviti od 1968. godine, a u svojoj dugogodišnjoj misiji isticao se kao takmičar, trener i lider džudo sporta, te se u isto vrijeme bavio i sudijskim obavezama. Predsjednik je organizacionog odbora Međunarodni džudo kup Trebinja i 11. Memorijal „Miloš Mrdić“, koji se održava u februaru u organizaciji Džudo kluba „Leotar“. Tradicionalni kup i memorijal posvećen je tragično preminulom trebinjskom džudisti. Mrdić je sudija sa licencom Međunarodne Džudo Federacije. 

 HRANA(I PIĆA) ZA DUŠU I TIJELO 

U jednoj prastaroj epskoj narodnoj pjesmi pominje se manastir Tvrdoš i njegovi podrumi. Monasi ovog manastira sačuvali su kako duhovnost i kulturu, tako i tradiciju vinarstva, vještine i znanje uzgoja vinove loze i proizvodnje vina. Preuzeli su brigu nad vinovom lozom u Trebinjskom polju, gdje su stari zasadi Vranca smješteni na 70 hektara površine i podigli čak 60 hektara mladih vinograda u Popovom polju.

Danas, manastir ima dva podruma. U starom kamenom podrumu iz XV vijeka, u stoljetnim hrastovim bačvama sazrijeva vranac, a samo desetak metara dalje, uz samu Trebišnjicu, ukopan je podrum opremljen najsevremenijom tehnologijom, ali savršeno uklopljen u postojeći kompleks. Već godinama njihova vina učestvuju na značajnim svjetskim ocjenjivanjima gdje ubiru mnogobrojne nagrade. Ono što nam je dodatno privuklo pažnju bila je priča da se butelja njihovog vranca Velika rezerva 2009. prodavala u Kini po cijeni od 700 eura!

Malo se zna da je čuveni košarkaš Dejan Bodiroga donirao prvi novac da se podrum uredi i kupe prve bačve. Manastir se nalazi četiri kilometra zapadno od Trebinja.

Dobre kapljice nema bez dobrog jela, pa tako Vinski podrum Petijević svojim gostima, uz degustaciju vina u prelijepom ambijentu vlastitog vrta,  nudi i domaće specijalitete- sir i pršutu, ali i ugodan razgovor i upoznavanje sa vinima, hranom, krajem i običajima. Svašta se može saznati od Ranka Petijevića koji sa svojim sinovima radi žilavku svježu i iz barrique-a, chardonnay, merlot i vranac. Njihov vrt  krasi i titula najljepše okućnice.

Titule Decaterovih priznanja za kvalitetu u Trebinje su doveli  Vinski podrum Anđelić koji vodi somelijerka Milica Anđelić.

„ Njezina vinska i životna priča je jedna od najljepših ljubavnih priča koje sam susreo u posljednje vrijeme“, kaza je nedavno za naš portal Željko Garmaz, poznati bloger, pisac i humanitarac  i autor knjige „Vinske priče BiH“.

Zanimljivo je spomenuti da u Trebinju i okolici ima čak 22 vinarije.

 Gastronomske priče ovog kraja možete iskušati u restoranu Tarana - od sira iz mijeha i hercegovačkih pršuta do specijaliteta ispod sača. Izvan grada, u mjestu Tuli, nalazi se restoran Stara Hercegovina u kojem Tanja i Miodrag Šakotić od 2008. godine pripremaju mnoge lokalne specijalitete uključujući i puru, prijesnac – pitu od mladog sira, uštipke, lešo janjetinu te jela ispod sača.

 IMA JOŠ 

U Trebinju možete posjetiti i Muzej Hercegovine koji je matična muzejska ustanova za područje istočnog dijela Hercegovine i Stare Hercegovine. U muzeju je i bogata zbirka pjesnika i diplomate Jovana Dučića nastala tokom njegove dugogodišnje diplomatske karijere i koju je on poklonio svom rodnom gradu.  

Zanimljivo je da je u dvorištu zgrade u kojoj je smješten muzej i Poštanska stanica golubova pismonoša, najveća na Balkanu i jedina koja je obnovljena u BiH.

Hercegovačka kuća nalazi se u centru Trebinja, pored turističkog info centra. U prodavnici se nude autohtoni hercegovački proizvodi: sirevi, pršut, med, vina, čajevi, preparati izrađeni na biljnoj bazi (melemi, kreme, eterična ulja), te povrće i voće sa ovog podneblja… Objekat je jedinstven u gradu iz razloga što se na malom prostoru može pronaći sve ono najbolje što ovo podneblje nudi. 

Tu u centru grada možete i prošetati i popiti kafu u hladu platana. Na pijačnom trgu možete sresti Dubrovčane koji su ovdje došli u nabavku jeftinijih namirnica ali i autohtonih proizvoda. No, cijeli grad pogledom možete obuhvatiti ako se popnete do manastira Gračanica. Sagrađen je 2000. godine na brdu Crkvina iznad Trebinja, sa željom da se izvrši testament trebinjskog pjesnika Jovana Dučića. Njegovi posmrtni ostaci prenijeti su iz Sjedinjenih Američkih Država i sahranjeni u kripti manastirske crkve. Motivi koji ukrašavaju njen pod, preuzeti su iz tzv. Prizrenskog patosa koji je krasio pod zadužbine Dušana Silnog (kralj 1331—1346, car 1346—1355), Svetih Arhangela kod Prizrena.

Ekipa našeg portala u Trebinju je boravila zajedno s turističkim novinarima iz regije. Ovu svojevrsnu turu-šetnju kroz grad, organizirao je Đorđe Mihajlović, novinar i urednik emisije i časopisa Turistička prizma te FIJET Srbije. Naši domaćini bili su gradonačelnik Trebinja Mirko Ćurić, Turistička organizacije Trebinje koju vodi Mirjana Putica, a naš vodič bila je Nikolina Malavražić.

 Piše: Mevlida Novalić